Uzdrowisko na pograniczu Gór Wałbrzyskich i Pogórza Wałbrzyskiego położone w bezpośrednim kontakcie z Wałbrzychem. Pomimo sąsiedztwa z dużym ośrodkiem przemysłowym, jakim przez lata był Wałbrzych, Szczawno-Zdrój kojarzone jest raczej z zielenią i malowniczą zabudową pensjonatową, co idealnie wpisywało się w koncepcję architektoniczną planistów, zakładającą połączenie zabudowań z dużymi obszarami zielonymi (miasto-ogród).
Świdnica leży na Równinie Świdnickiej, 20 km od Wałbrzycha, 50 km od Wrocławia i Legnicy oraz po ok. 70 km od Jeleniej Góry i Kłodzka. Wąski pas tektonicznego Obniżenia Podsudeckiego na południu i południowym zachodzie oddziela miasto od pobliskich wzniesień Sudetów Środkowych. Kilka i kilkanaście kilometrów na wschód i północny wschód od Świdnicy wyrastają zaś kulminacje Wzgórz Kiełczyńskich i Masywu Ślęży.
Uzdrowisko rozwinęło się na przełomie XVII i XVIII wieku po odkryciu źródeł mineralnych u stóp Kobieli. W niżej położonych częściach obecnego miasta, w dolinie Bystrzycy i wzdłuż naturalnych traktów prowadzących w kierunku Kłodzka, Świdnicy i Wałbrzycha, znacznie wcześniej budowano zagrody wiejskie, w których osiedlali się drwale, cieśle, myśliwi, hodowcy bydła lub trzody chlewnej oraz ludzie trudniący się innymi dziedzinami rolnictwa i rzemiosła.